دگردیسی اسطوره های ملی و مذهبی در خمسه نظامی

پایان نامه
چکیده

ادبیات فارسی گنجین? گذشت? اسطوره ای، تاریخی، ملی و مذهبی ایران است. هرکدام از این عوامل از بدو پیدایش تا به امروز متناسب با اوضاع زمان تغییراتی در شکل و محتوای خود یافتهاند. چگونگی و نوع استفاده نویسندگان و به ویژه شاعران از این عناصر همواره دست خوش تغییراتی متناسب با شخصیت و یا حوادث و وقایع زمان شاعر مورد نظر بوده است. اصطلاح دگردیسی که از حوزه علم زیست شناسی وارد ادبیات شده است میتواند به این تغییر و تحولات اطلاق شود. نظامی به عنوان شاعری برجسته که از پشتوانه فرهنگی، دینی و اسطوره ای بسیار قوی برخوردار است. در آثار شعری خود و براساس بن مایه این عناصر به شخصیت ها، حوادث و پردازش داستان های خود رنگ و شکلی دیگر داده است. یکی از مهمترین منابع و مراجع نظامی، شاهنامه فردوسی است. نظامی باتوجه به شخصیت های موجود در شاهنامه و اعمال و رفتار آن ها، شخصیت ها و داستان های خود را سروده و به نوعی دگردیسی نموده است. علاوه بر شاهنامه، نظامی به آثار دیگر نیز نظر داشته است. این پایان نامه به دگردیسی شخصیت ها، صفات و ترکیب ها، آداب و رسوم، حیوانات، ابداعات و اختراعات، آیین های جنگ و... در آثار نظامی پرداخته است.

منابع مشابه

مقایسه تطبیقی نگارۀ «معراج» در خمسه نظامی و فال‌نامه تهماسبی

نگاره‌های متعددی با موضوع معراج پیامبر اسلام (ص)، در نگارگری ایران خلق‌شده است؛ اما آثار تولیدشده با توجه به ویژگی‌های سبکی نگارگری ایران و متأثر از شرایط فکری زمانه و دیدگاه حامیان، ازنقطه‌نظر شیوه، کیفیت و روایت با یکدیگر متفاوت‌اند. در این زمینه، از دوره صفوی دو نگارۀ معروف و شاخص با ویژگی‌های منحصربه‌فرد و برجسته‌، موجود است که عبارت‌اند از: نگارۀ معراج نسخۀ خمسه اثر سلطان محمد و نگارۀ معرا...

متن کامل

«خمسه ی» نظامی نردبان صعود زن

با وجود آموز ه های متعالی قرآن و سیره پسندیده ی معصومین(ع) در مورد زن، غالباً در گذشته این عنصر برجسته ی اجتماعی و انسانی به دید منفی و گاه تحقیر آمیز نگریسته می شد. در چنین فضای مرد سالارانه، در بین شاعران کمتر کسی را می توان یافت که از این عنصر برجسته به نیکی یاد کرده باشد. حکیم نظامی از اولین شاعران زبان فارسی است که در دفاع از حقوق زن و بیان فضایل و کمالات او داد سخن داده و مظلومیتش را فرا ی...

متن کامل

هنرمندان طراح تشعیرهای خمسه نظامی شاه تهماسب

هدف: هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل تشعیرهای خمسه نظامی شاه تهماسب و تطبیق آن با نگاره‌ها و تشعیرهای این دوره، ابتدا به منظور تشخیص نوع قلم پردازی و شیوه طراحی آثار و سپس مشخص کردن نگارگران این تشعیرهاست. روش پژوهش: این پژوهش به روش استقرایی بوده و جزئیات آثار و شیوه‌های تثبیت شده هر هنرمند برای رسیدن به نتیجه کلی درباره او استفاده شده است. منابع این پژوه...

متن کامل

آیین انس و الفت در خمسه ی نظامی

آنچه بیش از هر چیز به مردم ارزش می­بخشد و آنها را در میان سایرین سربلند و مفتخر    می­سازد، بدون شک آیین و آداب و رسوم یک ملت است و ارج نهادن به ارزش­های آن مردم است. آیین­ها و آداب و رسوم، اعتقادات و باورها مجموعه تجربیات و تفکرات بشر در طی قرون و اعصار است و همین تجربه­ها و آداب و سنت­هاست که به جامعه شخصیت و هویت و موجودیت می­بخشد. مقاله حاضر در واقع شناختی نسبت به آیین­های ازدواج و توجه به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023